Z przyjemnością zawiadamiamy, że ukazał się piąty numer naszego kwartalnika, otwierający nowy rok! Temat przewodni tego numeru „co by było gdyby?”, czyli puszczamy wodze fantazji i marzymy w świecie bez ograniczeń. Dodatkowo, tradycyjnie w numerze styczniowym życzenia dla dziadków.
PRACE: Numer zawiera cztery fantastyczne prace pod następującymi tytułami: Marzenia się spełniają, Magia, Kości opowieści zostały rzucone…, Świat za 100 lat oraz życzenia dla babć i dziadków, a nawet prababć i pradziadków. Ponadto numer zawiera krótkie podsumowanie roku 2018.
AUTORZY: W numerze swoje prace zamieściło dziewięcioro dzieci w wieku od 6 do 11 lat: Natalia, Alicja, Aleksander, Jeremi, Julia, Mia, Kornel, Marcel i Aleks.
W imieniu autorów życzymy miłej lektury!
W tym roku Uniwersytet w Innsbrucku obchodzi swój 350 jubileusz, warto więc przyjrzeć się polskim śladom na tejże uczelni. Okazuje się, że od wieków studiowali tu polskojęzyczni studenci. W ubiegłych stuleciach najbardziej międzynarodową i wielojęzyczną bracią studencką szczycił się wydział teologiczny, gdzie językiem wykładowym była wówczas łacina. Informacje o studentach sprzed wieków można odszukać w uniwersyteckim archiwum.
Dość długo wpisy studentów były zdecentralizowane i prowadzone w formie papierowej. Wpisy archiwalne pogrupowane są semestrami i wydziałami. Stanowią one oryginalne źródło informacji. Dla każdego studenta przeznaczona była jedna strona obejmująca dane osobowe oraz przedmioty, w których brał on udział. Wśród danych osobowych są również informacje o kraju pochodzenia, języku ojczystym, ewentualnie też o uczelni macierzystej. Jako, że wpisy, które miałam okazję przeglądać były z okresu zaborów często język polski widniał jako ojczysty, lecz krajem pochodzenia był jeden z krajów zaborców. Przykładowy wpis widnieje na zdjęciu obok.
Wpisy studenckie zostały opracowane w rejestrach studentów pogrupowanych latami i wydziałami. Studentom nadane zostały numery identyfikacyjne i zebrane informacje o całym okresie ich studiowania. Ponadto w rejestrach można znaleźć indeksy nazwisk, miejscowości pochodzenia oraz uczelni macierzystych. Rejestry zostały opracowane jeszcze przed okresem digitalizacji i wymagały żmudnej pracy z licznymi kartotekami. Obecnie są one dostępne tylko w formie papierowej. Przykładowy wpis w rejestrze widnieje na zdjęciu poniżej.
Przeglądając wpisy i rejestry natknęłam się na wielu polskojęzycznych studentów. Obecnie systematyczne badanie tych danych wymagałoby poświęcenia wielu godzin spędzonych w archiwum. Może kiedyś dane te zostają zdigitalizowane i można będzie w łatwy sposób wyciągnąć z nich interesujące statystyki.
W pierwszy rok naszej działalności jako stowarzyszenia udało nam się zrealizować projekty w zakresie każdego z celów statutowych.
W ramach realizacji celukrzewienia języka polskiego, wspieranie jego nauki oraz promowanie używania mowy polskiej wśród rodzin członków i sympatyków, stowarzyszenie m.in.
w pierwszej połowie roku prowadziło woluntarystycznie lekcje dla pierszoklasistów (2017/2018) i tworzyła materiały autorskie,
po nowelizacji ustawy o nauczaniu języków ojczystych dzięki staraniom Agnieszki udało się rozpocząć oficjalne lekcje języka polskiego (2018/2019), zakupić materiały edukacyjnych oraz zorganizować uroczyste zakończenie roku szkolnego z nagrodami książkowymi,
Natomiast w ramach celu ułatwienie wymiany doświadczeń w zakresie rozwoju dzieci wielojęzycznych wśród członków i sympatyków stowarzyszenia oraz integracji rodzin, nasze stowarzyszenie m.in.
Opowiadanie o rodzeństwie Ali i Janku oraz innych dzieciach, zwierzakach i zabawkach występujących w Elementarzu Mariana Falskiego. Opowiadanie jest...
Pełni energii rozpoczęliśmy lato na spotkaniu rodzinnym Fasolek w formie pikniku rodzinnego połączonego z różnymi konkurencjami sprawnościowymi oraz...
Zapraszamy wszystkich zainteresowanych na spotkanie z polskojęzycznym Mikołajem rozdającym polskojęzyczne książki dla polskojęzycznych dzieci. 😉 Mikołaj...
Jak wspomniałam na stronie z polskimi śladami w Tyrolu, również u OO. Kapucynów znajdują się dzieła Marcina Teofilowicza. Jak się okazało, niegdyś obrazy ołtarzowe jego autorstwa, zostały zabezpieczone podczas II Wojny Światowej w klasztorze, kiedy to kościół przerobiony został na magazyn. Prawdopodobnie od tego czasu nigdy już nie wróciły do kościoła.
Obecnie trzy obrazy Teofilowicza zdobią pierwsze piętro krużganku okalającego dziedziniec. Dzieła te są zachowane w bardzo dobrym stanie, mimo, że nie były konserwowane.
Jeden z nich przedstawia Feliksa z Kantalicjo w nietypowym ujęciu z Jezusem na rękach. Ten święty Kapucyn na ogół przedstawiany jest z żebraczym workiem na chleb.
Drugi z obrazów przedstawia Antoniego z Padwy z panoramą Innsbrucka. Miasto w tamtych czasach wyglądało inaczej niż obecnie, gdyż między innymi otaczały miasto mury obronne z bramą wjazdową.
Feliks z Kantalicjo (c) Kapuzinerprovinz Österreich-Südtirol Antoni z Padwy (c) Kapuzinerprovinz Österreich-Südtirol
Tomasz Acerbis (c) Kapuzinerprovinz Österreich-Südtirol
Trzeci obraz, to najstarszy wizerunek Tomasza Acerbisa. Jest on przypisywany Teofilowiczowi. Choć obraz nie jest podpisany, to na jego kopii znajdują się inicjały Teofilowicza. Dodatkowo w roku śmierci Tomasza Acerbisa Marcin Teofilowicz przebywał i tworzył w Innsbrucku. Opierając się na tych faktach historycy sztuki przypuszczają, że to dzieło Teofilowicza.
Obraz znajduje się w przyległym korytarzu, gdzie niegdyś mieściła się cela Tomasza z Olery. Za tamtych czasów okna cel zakonników wychodziły na dziedziniec i okno celi Tomasza Acebisa, jako jedyne, zostało zachowane w ówczesnych wymiarach.
Podziękowania
Chciałyśmy serdecznie podziękować Pani Miriam Trojer, archiwistce zakonu Kapucynów w Austrii i Tyrolu Południowym za umożliwienie nam obejrzenia obrazów, wspólnego odwiedzenia biblioteki z ciekawymi starymi księgami, za ciekawą rozmowę oraz opowieść o tym jak polscy zakonnikach zasilili zakon Kapucynów. Zdjęcia umieszczone na tej stronie są objęte prawami autorskimi i nie wolno ich publikować bez zgody archiwum oo. Kapucynów.
Danksagung
Wir bedanken uns herzlich bei der Frau Miriam Trojer , der Provinzarchivarin des zentralen Provinzarchives der Kapuziner Österreich-Südtirol, für ihre Zeit, ein interessantes Gespräch und Hilfsbereitschaft.
Die Reproduktionen wurden mit der Zustimmung des Zentralen Provinzarchives der Kapuziner Österreich-Südtirol veröffentlicht. Reproduktions- und Verwertungsrechte bleiben Eigentum des Archivs und werden nur für eine Veröffentlichung auf der mowa.tirol Seite eingeräumt.
Zapraszamy wszystkich zainteresowanych na spotkanie z polskojęzycznymMikołajem rozdającym polskojęzyczne książki dla polskojęzycznych dzieci. 😉 Mikołaj będzie w stroju biskupa, kto ma ochotę może we własnym zakresie zaznajomić dziecko z postacią Mikołaja z Miry i legendami.
Spotkanie będzie przebiegać podobnie jak w zeszłym roku, czyli będziemy robić ognisko z kiełbaskami. Prowiant we własnym zakresie uczestników spotkania. Jeśli ktoś ma ochotę przynieść coś do podziału, to mile widziane są ciepłe napoje lub prowiant, który da się łatwo spożyć, nawet w rękawiczkach.
Warto we własnym zakresiezadbać o ciepłe picie dla dorosłych i dzieci oraz ciepłe ubrania. Dobrze się sprawdzają stroje i rękawiczki narciarskie, jednak po imprezie trzeba je przewietrzyć lub wyprać. 😉 Polecamy też w miarę możliwości wziąć ze sobą latarki / czołówki. Dzieci będą mieć radochę i będzie je widać, a i dorosłym mogą się przydać po zmroku. Jeśli ktoś ma więcej sztuk, to proszę przynieść rezerwowe. Jeśli będzie śnieg można też zabrać sanki, zwłaszcza te typu jabłuszka.
Zapraszamy wszystkich zainteresowanych wspólnym świętowaniem rozpoczęcia „polskiego” roku szkolnego na spotkanie Fasolek!
Spotkanie jest otwarte dla wszystkich zainteresowanych polskojęzycznych rodzin. Każdy mały czy duży, kto ma ochotę poślizgać się i porozmawiać po polsku jest mile widziany.
Szczególnie serdecznie zapraszmy rodziny dzieci, które w tym tygodniu rozpoczęły naukę języka polskiego z Ewą. Na spotkaniu dzieci będą miały okazję wspólnie się pobawić na lodzie, a rodzice wymienić się wrażeniami po pierwszych zajęciach oraz omówić optymalizację rozwiązań logistycznych.
Koszty: wstęp na lodowisko 3€ za dziecko, 5.50€ za dorosłego, 11€ za rodzinę (2+2). Zniżki na FamilienPass. Darmowe wejście na Freizeitticket Tirol oraz Innsbruck Card. Istnieje możliwość odpłatnego wypożyczenia łyżew (4.50€).
Termin spotkania: Sobota, 10 listopada 2018 od godziny 14:00
(o 16:20 lodowisko jest zamykane).
Jak wspomniałam na stronie z polskimi śladami w Tyrolu, Kaplica Mariacka (niem. Marienoratorium) przy kościele dworskim (niem. Hofkirche) zawiera obrazy Marcina Teofilowicza. Okazało się, że cała część ołtarzowa kaplicy zdobiona jest licznymi obrazami tego artysty. Są tam cztery, dużych rozmiarów obrazy ścienne oraz malowidła pokrywające sufit.
Za Die Kunstdenkmäler der Stadt Innsbruck – Die Hofbauten: obrazy ścienne przedstawiają sceny z życia Marii (od lewej): Zwiastowanie Pańskie, Nawiedzenie Najświętszej Maryi Panny, Narodziny Chrystusa oraz Objawienie Pańskie. Malowidła sufitowe przedstawiają (od lewej): Zmartwychwstanie Jezusa, Wniebowstąpienie Pańskie, Zesłanie Ducha Świętego, Wniebowzięcie oraz Ukoronowanie Najświętszej Maryji Panny. Malowidło w cenralnej cześci sufitu przedstawia Boga Ojca z amorkami.
Kaplica znajduje się w głębi prezbiterium, za oszkloną drewnianą przybudówką znajdującą się na lewej ścianie naprzeciw organów, tzw. chórem książęcym (niem. Fürstenchor). W głębi za przybudówką i na jej wysokości widać okno wchodzące na kaplicę. Dojście do samej kaplicy prowadzi przez pomieszczenia koło zakrystii zimowej. Kaplica, choć formalnie należy do kraju związkowego Tyrol, jest regularnie używanym obiektem sakralnym przez pobliski zakon Franciszkanów i nie jest udostępniona do publicznego zwiedzania.
Dzięki uprzejmości kustosza muzeum, pana Karla Bergera, mogłyśmy zwiedzić zarówno chór książęcy jak i Kaplicę Mariacką. Kustosz udzielił nam wielu ciekawych informacji i wskazał źródła oraz osoby, które mogą nam pomóc w dalszym tropieniu polskich śladów w Tyrolu.
Dowiedziałyśmy się też, że w muzeum są również przedmioty użytku codziennego pochodzące ze Śląska. Ponadto okazało się, nie jesteśmy pierwszymi zainteresowanymi deanonimiacją Cymbarki. Kwestia oznaczenia posągów, jak również innych obiektów w kościele dworskim, była już poruszana wielokrotnie i nie jest możliwa ze względu na zachowanie integralności zabytku, jak również jego sakralną użyteczność.
Danksagung
Wir danken herzlich Herrn Karl Berger , dem Leiter des Tiroler Volkskunstmuseums für seine Zeit, Informationen und Hilfsbereitschaft. Die Privatführung war für uns eine großartige Möglichkeit, die Bilder von Martin Theophil Polak anzuschauen und zu fotografieren. Wir danken auch für weitere Tipps und Informationsquellen, die uns auf der Suche nach polnischen Spuren in Tirol weiterhelfen können.
Zajęcia prowadzi dyplomowana polonistka – Ewa Przybył. Zajęcia odbywają się w szkole Pradl Leitgeb 2 (na Pradler Platz 8, obok widocznego na zdjęciu kościoła). Szkoła jest otwarta na międzynarodowych uczniów: w budynku widoczne są liczne akcenty narodowe, a latem był zorganizowany festyn narodów. Dyrektorka szkoły, pani Angelika Rädler, zgodziła się na prowadzenie zajęć języka polskiego oraz udostępniła pomieszczenia w swojej szkole.
Podręczniki
W Polsce podręczniki dla uczniów są darmowe, jednak sytuacja wygląda inaczej w przypadku dzieci polonijnych. Stowarzyszenie wystąpiło z wnioskiem o dofinansowanie przez państwo Polskie podręczników. Udało nam się uzyskać dofinansowanie dla wszystkich zgłoszonych dzieci! Podręczniki zostały sfinansowane przez Konsula Generalnego w Wiedniu. Wyboru i zakupu podręczników dokonała nauczycielka.
W imieniu polskich uczniów w Tyrolu oraz Stowarzyszenia MOWA, w tym naucielki, serdecznie dziękujemy Konsulowi Genalnemu Panu Bartłomiejowi Rosikowi za finansowe wsparcie naszych starań w zapewnieniu dzieciom korzystnego środowiska do nauki języka polskiego.
Lekcje
Lekcje odbywają się w czterech grupach po 50 minut każda i rozpoczęły się 6.11.2018. Grupy zostały w miarę możliwości dobrane, tak by uczestniczyły w nich dzieci na zbliżonym poziomie znajomości języka polskiego.
Czwartek 16:00 Grupa III: poziom zaawansowany (3 klasa)
Piątek 13:30 Grupa II: poziom początkowy (1-2 klasa)
Piątek 14:30 Grupa IV: poziom przedgimnazjalny (4 klasa+)
Piątek 15:30 Grupa I: poziom początkowy (1 klasa)
W tym roku szkolnym wszystkie zainteresowane dzieci mogły podjąć naukę ponieważ Ewa zgodziła się poprowadzić dodatkową godzinę nieodpłatnie, prosimy jednak o składanie wniosków w przyszłości, by taka sytuacja nie musiała zaistnieć. Obecnie w zajęciach uczestniczy 27 dzieci. Z powodów formalnych i organizacyjnych grupy są już zamknięte na ten rok szkolny. Prosimy zgłaszać zainteresowanie nauką języka polskiego na przyszły rok szkolny. Postaramy się informować wszystkich zainteresowanych o nowych opcjach.
Z okazji 100-letniej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości zapraszamy na spotkanie pszczółek:
„Wycieczka drogą niepodległości”.
Przedstawimy dzieciom w prosty i zrozumiały sposób obraz Polski pod zaborami oraz spróbujemy rzucić więcej światła na pogmatwane stosunki panujące między ówczesnymi państwami w Europie, które w konsekwencji doprowadziły do wybuchu I wojny światowej. Opowiemy o bohaterach z tamtych czasów oraz polskiej drodze do niepodległości. Przypomnimy sobie również nasze symbole narodowe, wykonamy kilka łatwiejszych i trudniejszych zadań polonistycznych, a na koniec zmierzymy swoją wiedzę o Polsce w formie quizu 1,2,3.
Grupa docelowa: dzieci w wieku szkolnym.
Ilość miejsc jest ograniczona. Pierwszeństwo mają dzieci rodzin ze stowarzyszenia.
Termin zgłoszeń: Środa 14.11.2018
Termin warsztatów: Niedziela 18.11.2018 od 10:00 do 12:00
Dla dorosłych proponujemy w tym samym czasie i miejscu warsztaty programistyczne Kuchnia Koderki, czyli wprowadzenie do programowania kuchennymi drzwiami. Podczas warsztatów na przykładzie przepisów kulinarnych będziemy zapoznawać się z podstawowymi pojęciami programistycznymi. Na zajęciach będziemy analizować oraz tworzyć przepisy w języku polskim oraz pseudo-kodzie, czyli połączeniu języka naturalnego oraz języka programowania.
Potrzebne materiały to papier, ołówek i gumka ewentualnie nożyczki i klej. Opcjonalnie można pracować na laptopie. Jeśli ktoś nie sypie przepisami kulinarnymi z rękawa, to może przynieść na zajęcia niezbyt obszerny przepis kulinarny, jako materiał do pracy podczas warsztatów. Ja zabieram ze sobą mrożoną kawę.
Grupa docelowa: dorośli.
Ilość miejsc jest ograniczona. Pierwszeństwo mają rodzice dzieci uczestniczących w pszczółkach oraz członkowie stowarzyszenia.
W przypadku zbyt małej liczby zgłoszeń, warsztaty mogą zostać odwołane.
Koszt: wolne datki pieniężne na stowarzyszenie lub książki jako darowizny dla polskiej biblioteki dziecięcej (po urzednim uzgodnieniu zapotrzebowania)
Na zakończenie roku będziemy realizować zamówienie książek i innych polskojęzycznych mediów w księgarni internetowej książkomat.
Osoby zainteresowane zakupem prosimy o kontakt z Anią, w celu uzyskania dostępu do listy zamawianych książek i uzyskania szczegółowych zasad. Ogólne zasady zamówienia są dostępne na stronie moli.
Termin zgłaszania pozycji do zakupu: niedziela, 18 listopada.
Z przyjemnością zawiadamiamy, że ukazał się piąty numer naszego kwartalnika, otwierający nowy rok! Temat przewodni tego numeru „co by było gdyby?”, czyli puszczamy wodze fantazji i marzymy w świecie bez ograniczeń. Dodatkowo, tradycyjnie w numerze styczniowym życzenia dla dziadków.
