Legimi – MOWA

Austria czyta… Kamińską

Tym razem polecam biografię Simony Kossak napisaną przez Annę Kamińską. Przygodę z książką zaczęłam po obejrzeniu filmu Simona Kossak „Jedna spośród stada” z 2024 roku (reż. Adrian Panek). Film pozostawił wiele znaków zapytania, które wyczerpująco wyjaśnia książka opatrzona dodatkowo wieloma wieloma fotografiami z życia Simony Kossak.

Ostatnia Kossakówna, nie odziedziczyła talentu po sławnych przodkach, nie urodziła się chłopcem według życzenia rodziców. Nie miała sielankowego dzieciństwa. Wybrała biologię i życie w leśniczówce Dziedzince, w środku Puszczy Białowieskiej. Kochała proste życie i zwierzęta. „Simona. Opowieść o niezwyczajnym życiu Simony Kossak” to książka o buntowniczce, która zrozumiała mowę zwierząt.

Zapraszamy do lektury w ramach akcji Austria Czyta!

Austria czyta… Małeckiego

Po tym jak, w ramach akcji Austria czyta, odkryłam twórczość Szczepana Twardocha, zrobiłam przegląd autorów młodego pokolenia, których książki chętnie tłumaczone są na język niemiecki. Moją uwagę przyciągnęły pozycje Jakuba Małeckiego mającego dość obszerny już dorobek literacki i całkiem pokaźny pakiet wyróżnień i nagród za twórczość. Jedna z opowieści, „Święto ognia”, została zekranizowana w 2023 roku. Przeczytałam pięć pozycji: „Dygot”, „Rdza”, „Saturnin”, „Ślady”, i „Dżozef”. Dla wszystkich, którzy jeszcze nie zetknęli się z prozą Małeckiego: polecam w pierwszej kolejności tytuły „Rdza” i „Dżozef”, potem „Dygot”. „Saturnin” i „Ślady” oceńcie sami.

Pomimo tego, że narracja autora w tych pięciu pozycjach wydaje się powtarzalna, historie bohaterów potrafią naprawdę wciągnąć tak mocno, że nie można przestać analizować ich losów, emocji i okoliczności życia. Zakwalifikowałabym te powieści do kategorii: sagi rodzinne. To historie obyczajowe o „zwykłym życiu, zwykłych ludzi” – jak możemy przeczytać w wielu recenzjach – i napisane dla zwykłych ludzi. Zadają pytania o to, „czy w życiu liczy się tak naprawdę samo życie?”.

Pojawia się w nich wątek wojenny, życie na prowincji i wszystkie ludzkie stany emocjonalne. Jest cierpienie, choroba, odmienność i związane z nią samotność i napiętnowanie, zbrodnia, zwątpienie, śmierć i narodziny, tęsknota, nadzieja, miłość, przyjaźń i wiara w lepsze jutro. Są również zaskakujące zwroty akcji. Bohaterowie stawiają czoła własnym słabościom lub się poddają – po prostu życie.

W wielkim skrócie, bez zdradzania zbyt wielu szczegółów:

Rdza. Rok 2002, mały Szymek nieoczekiwanie zostaje sam, a jego los będzie zależał od babci Tosi. Obojgu w dzieciństwie kończy się świat. Jak po takich doświadczeniach wygląda ich dorosłe życie? Powieść wzrusza, przenosi czytelnika do czasów drugiej wojny światowej. Kim są bohaterowie, którzy towarzyszą Tosi i Szymkowi?

Dżozef. W dzisiejszej Warszawie, w szpitalnej sali spotykają się Grzesiek Bednar, dresiarz ze złamanym nosem; biznesmen Kurz; ciągle niezadowolony Maruda; i Stanisław, ten Czwarty, zafascynowany opowieściami Josepha Conrada. Grzegorz spisuje historię życia majaczącego w gorączce Stanisława zaczynając od czasów po wojnie i wydarzeń z dzieciństwa Stasia, które napiętnowane było lękiem przed niezwykłymi silami drewnianego kozła.

Dygot. Losy dwóch rodzin w trzech pokoleniach od 1938 do 2004 roku. Jeden z bohaterów, cierpiący na albinizm, nawiązuje relację z kobietą równie wyróżniającą się wyglądem – ocalałą z pożaru, który pozostawił na niej trwałe ślady. To tylko jeden z wątków powieści…

Saturnin. Mężczyzna o tytułowym imieniu, singiel, zostaje zmuszony do powrotu do rodzinnego Radziejowa, by pomóc w poszukiwaniu zaginionego dziadka. Jak wyglądał świat jego dzieciństwa i jakie tajemnice o swoich bliskich odkryje. Autor znów przenosi czytelnika w czasie do lat dzieciństwa Saturnina i do czasów Drugiej Wojny Światowej, by opowiedzieć też historię dziadka.

Ślady. Dziewiętnaście opowieści z życia różnych bohaterów. To dziś to w przeszłości. Epizody łączą szczegóły, takie jak miejsce pochodzenia postaci, bądź ich więzy rodzinne czy też czas trwania akcji. Książka o życiu i o przemijaniu, a przede wszystkim o śmierci przychodzącej tak po prostu mimochodem.

Austria Czyta… Twardocha

O prozie Szczepana Twardocha dowiedziałam się zapewne „jako ostatnia”. Jest on obecnie jednym z najbardziej znanych autorów w Polsce. Jego książki chętnie tłumaczone są na inne języki, a powieść pt. „Król” stała się historią serialu telewizyjnego.

Do przeczytania książek Twardocha zachęcił mnie, wstyd się przyznać, austriacki kolega zachwycony jego twórczością. Dzięki Stowarzyszeniu MOWA, akcji Austria Czyta i Legimi, mogę nadrobić te „wstydliwe” zaległości. Jeśli kogoś, tak jak mnie, w trakcie pobytu w Austrii ominęły ciekawe polskie książki, to polecam tego autora. Przeczytałam dopiero dwie pozycje „Chołod” i „Pokora”, ale już cieszę się na następne.

Obydwie książki są opowieściami z historią wojenną w tle, a bohaterami są zwykli Ślązacy rozczarowani ideałami, którzy przekonują się, że życie, często na krawędzi, lubi boleć. Choć tracą wiarę w lepsze jutro, to jednak walczą o przetrwanie, a historia nie ma znaczenia w obliczu ich indywidualnej rozterki.

„Chołod” (2022) – najnowsza z książek – to proza, której bohaterem jest sam autor i opowiadana jest przez kilku narratorów. Przenosi nas do surowych arktycznych miejsc. Bezkres Syberii staje się schronieniem dla Konrada Widucha, weterana Wielkiej Wojny. Ślązak z Pilchowic znajduje tam swój skrawek wolności poza systemem i żyje zgodnie z rytmem polarnej natury, a historia nie ma tu znaczenia. Jest tu i teraz oraz brutalna walka o przetrwanie.

„Pokora” (2020) to losy Aloisa Pokory, ślepo wierzącego w wyidealizowaną miłość i jego walka o godność, walka z samotnością i odrzuceniem. Bohater zmaga się z samotnością i pogardą. Szuka przynależności, rozbity pomiędzy światem śląskim i niemieckim. Prześladowany tęskni za spokojem.

Przeczytałam obydwie pozycje nie sugerując się recenzjami, pierwsze zdania książek zachęcają same do dalszej lektury…

Austria Czyta… Gorzkę i Śmielaka

Czy policjant może być mordercą? To pytanie staje się centralnym punktem powieści Mieczysława Gorzki i Michała Śmielak, „Cienie dawnych grzechów”.

Skąpany w letnim słońcu Wrocław skrywa mroczną tajemnicę. Miasto od dawna żyje w strachu przed „Kanalarzem”. Tak media nazywają mordercę, który dusi młode kobiety w podziemnych kanałach. Kiedy wysiłki lokalnej policji okazują się bezskuteczne, a śledztwo utknęło w martwym punkcie, do akcji wkracza duet doświadczonych policjantów: Daniel Bednarz i Kalina Jadecka. Duet posuwa sprawę do przodu, ale wkrótce okazuje się, że harmonijna współpraca nie wchodzi w grę, ponieważ oboje śledczy skrywają mroczne tajemnice. Kalina Jadecka, znana jako „Jędza”, zmaga się z problemami psychicznymi, słyszy głosy i ogólnie balansuje na krawędzi szaleństwa. Tylko szorstki profesjonalizm, który z biegiem lat stał się jej drugą naturą, utrzymuje ją na powierzchni i zapobiega upadkowi w otchłań szaleństwa. Bednarz, postać na wskroś perfekcjonistyczna, błyskotliwa i pozornie poukładana, również okazuje się skomplikowaną postacią o niejasnych intencjach.

Być może istnieją thrillery, które mają bardziej błyskotliwą fabułę i porywają czytelnika zaskakującymi zwrotami akcji, ale niezaprzeczalną zaletą tej perełki kryminalnej jest moim zdaniem fakt, że została wydana jako superprodukcja. Jedynym mankamentem tej formy są odgłosy w tle, które momentami zostały niefortunnie dobrane, częściowo są niestety za głośne, co utrudnia śledzenie fabuły. Mimo wszystko książka trzyma w nieustannym napięciu, a zawiłe portrety psychologiczne głównych bohaterów na długo zapadają w pamięć.

Katarzyna Ammann-Kapa

Zapraszamy do lektury lub zatopienia się w kolejnej superprodukcji w ramach akcji Austria Czyta!

Austria Czyta… Krajewską

W Wilczej Dolinie, zakątku świata, o który cywilizacja się jeszcze nie upomniała, gdzie natura i magia splatają się w nieodłączny duet, a mityczne stworzenia są codziennością, młoda Venda odkrywa swoje przeznaczenie. Zostaje opiekunką doliny, co oznacza, że na jej barkach spoczywa ciężar ochrony swojego ludu przed wszelkimi zagrożeniami, czy to pochodzącymi od natury, czy też drzemiącymi w głębi lasu pelnego legendarnych istot. Venda zostaje wciągnięta w wir wydarzeń, które chcą zniszczyć wszystko, co kocha. Kiedy do wioski powraca wilkar DaWern, by wypełnić mroczne proroctwo, losy mieszkańców wiszą na włosku. Czy miłość, nadzieja i ludzka odwaga zdołają powstrzymać nadciągającą zagładę?

Marta Krajewska stworzyła epicką opowieść o walce o przetrwanie, gdzie mieszkańcy Wilczej Doliny muszą zmierzyć się nie tylko z siłami natury, ale także z własnymi słabościami. Poznajemy świat przedstawiający trudne życie wieśniaków borykających się z potężnymi siłami natury i mitycznymi stworzeniami, które są nieodłączną częścią ich trudnej codzienności. Na tym tle odmalowane są tradycyjne zwyczaje i obrzędy jak święto dziadów lub czczenie walentynek na słowiański sposób w kupałową noc, przybliżające nam realia i wierzenia słowiańskich przodków.

Chronologia książek z cyklu w Wilczej Dolinie:

Cykl Wilcza Dolina uzupełnia zbiór opowiadań:

Pomóż mi!

Katarzyna Ammann-Kapa

Zapraszamy do lektury w ramach akcji Austria Czyta!

Austria Czyta… Grodek

Książka, którą Bożena poleciła mojej córce, najpierw trafiła do moich uszów, ale podczas podróży samochodowej stała się towarzyszem całej rodziny. Choć początkowo moja rodzina podchodziliła do niej z pewnym sceptycyzmem, historia Marii Skłodowskiej-Curie wciągała ich z każdą minutą i kilometrem coraz bardziej. Jest wiele powodów do zapoznania się z jej życiorysem w takiej czy innej formie, a dla mnie dodatkowym był fakt, że wspólnie świętowaliśmy jej 155 urodziny.

Książka w przystępny sposób opowiada o życiu tej niesamowitej kobiety, ale także przybliża tło historyczne i pojęcia naukowe związane z jej badaniami. Książka jest przewidziana dla 1-3 klasy, ale polecam też dorosłym jako szybką i interesującą lekturę w ramach akcji Austria Czyta.

Dzięki jednej z ciekawostek zawartych w książce, udało nam się odnaleźć jedyne archiwalne nagranie filmowe z Marią Skłodowską-Curie z wręczenia jej złotego medalu przez amerykańskie kolegium radiologii w 1931 roku.

Austria Czyta… Andrusa

W przypadku Bzdurek, czyli bajek dla dzieci(i)innych tytuł wpisu powinien brzmieć Andrus czyta dla Austrii. Pozycja lekka, przyjemna, i zabawna, zarówno dla entuzjastów jak i sceptyków kabaretowych. Niektóre bajki kilkakrotnie podsłuchaliśmy, a pewne sformułowania weszły do naszego życia codziennego. Polecam na szybką poprawę nastroju, nie tylko tym co korzystają z akcji Austria Czyta.

Austria Czyta… klasykę dla dzieci

Kolejne perełka odkryta dzięki akcji Austria Czyta, to klasyka zaadaptowana dla dzieci. Szczególnie polecamy zagadki kryminalne Sir Arthur Conan Doyle z Sherlockiem, które stanowią cykl kilkunastu opowieści. Są one dostępne zarówno w wersji do czytania jak i słuchania. Wersje do słuchania trwają zazwyczaj około godziny i świetnie nadają się na podróże rodzinne lub jako alternatywa kina familijnego. Historie opowiedziane są w dobrym tempie i z wystarczającą liczbą szczegółów, by się wciągnąć w rozwiązywanie zagadek.

Na podstawie kilku innych książek z serii klasyki dla dzieci, wygląda na to, ze cykle poświęcone innym autorom bywają zbyt skondensowane (np. Romeo i Julia w kwadrans!), a przez to trudne do śledzenia i delektowania się nimi. Z tego powodu najbardziej polecamy właśnie Sherlocka. Aczkolwiek jeśli ktoś odkryje inne ciekawe pozycje, to chętnie je wypróbujemy.

Austria czyta… Kuciel-Frydryszak

Fascynująca dokumentacja życia kobiet na wsi i w mieście. Oparta na pamiętnikach matek, babć i prababać; listach, wywiadach i relacjach dzieci, wnuków i prawnuków oraz wycinkach z gazet, ksiąg parafialnych oraz innych źródeł.

[Książka Chłopki] podobała mi się jako literatura faktu, reportaż, jak kto woli. W każdym razie ciekawa opatrzona wieloma zdjęciami lektura, która czasem zasmuca, innym razem rozśmiesza. O kobietach wiejskich i ich losach w poprzedniej epoce. Poleciłabym młodemu [dorosłemu] pokoleniu, aby doceniło wygodę swojego życia. – Wioletta Jasiak

Kobiety miejskie, czyli tytułowe służące do wszystkiego też miały ciężkie życie. Ich historie czyta się jak kryminał obyczajowy, od którego włos jeży się na głowie. Aż wierzyć się nie chce, że tak wyglądało życie naszych (pra)babć. Przy okazji lektury można się dowiedzieć o obyczajowości kilku znanych polskich postaci oraz u kogo „w jednej czwartej płynie polska krew”.

Jeśli ktoś ma jeszcze okazję, to warto zapytać naocznych świadków w rodzinie i wśród znajomych, może się okazać, że i oni też mają zaskakujące historie do opowiedzenia.

Austria Czyta… Severskiego

Kolejna superprodukcja, czyli książka, którą odgrywają aktorzy przy świetnie skomponowanym akompaniamencie muzycznym i efektach dźwiękowych, odkryta w ramach akcji Austria Czyta. Ta pozycja jest dla dorosłych odbiorców, których fascynuje świat szpiegowski. Zamęt to kilkanaście godzin wciągającej, wielowątkowej fabuły z licznymi bohaterami uwikłanymi w międzynarodową aferę. Vincent Viktor Severski, a właściwie to Włodzimierz Sokołowski sam był szpiegiem i dlatego pisze pod pseudonimem. Polecam!

Czego w słuchowisku brakuje? Obrazu. 😉 Dla siebie i dla innych czytelników wyszukałam obrazy mistrzowów holenderskich, które pojawiają się w powieści na ścianach lub w umysłach bohaterów.