Ku pamięci zmarłych Polaków

Wybieramy się na cmentarze w Innsbrucku oraz w Hallu w Tyrolu, by odwiedzić groby przymusowych pracowników w Rzeszy i razem z Konsulem Honorowy Eugenem Sprengerem i Marylą Sprenger złożyć wieńce ufundowane przez Ambasadę Polską w Wiedniu.

Czas i miejsce: czwartek, 30 października 2025 o 12: 00 na Militärfriedhof Amras, około 12:30-12:40 na cmentarzu w Hallu w Tyrolu.

Na cmentarz w Innsbrucku z Konsulem Honorowym i wieńcem złożonym w imieniu Ambasady RP w Wiedniu.
Na cmentarz w Hall in Tirol z Konsulem Honorowym i wieńcem złożonym w imieniu Ambasady RP w Wiedniu.
Wieniec.
  • Dodatkowo jeśli będzie zainteresowanie, możemy wspólnie odwiedzić polskie groby w sobotę, 1 listopada (godzina do ustalenia).
  • Osoby zainteresowane wyjściem w czwartek lub sobotę, prosimy do dołączenia do grupy WhatsApp w celu dogadania szczegółów logistycznych.
  • Osoby, które samodzielnie chcą odwiedzić polskie groby, zapraszamy do skorzystania z naszych wskazówek, jak do nich dotrzeć.

Ave Pax

W imieniu organizatorów, serdecznie zapraszamy na rozmowę z tłumaczkami tekstu AVE PAX autorstwa Leokadii Justmann: Joanną Ziemską, Andreą Roitner oraz Izabelą Janssen-Wnorowską. Rozmowę poprowadzą (po niemiecku) kierownicy projektu: Niko Hofinger i Dominik Markl, zaś tłumaczki zaprezentują wybrane fragmenty polskiego tekstu AVE PAX oraz podzielą się refleksją na temat pracy translatorskiej. Przewidywana jest też rozmowa na takie tematy jak: polskie spojrzeniu na Niemcy i Austrię w kontekście II Wojny Światowej, czy rola AVE PAX w Polsko-Tyrolskich relacjach kulturalnych.

Kierownicy projektu i tłumaczki (c) Agnieszka Sysło

Czas i miejsce: czwartek, 23 pażdziernika 2025, 19:00-20:30 na Festsaal, Landhaus 1 (1. Stock), Eduard-Wallnöfer-Platz, 6020 Innsbruck.

Oficjalne ogłoszenia

Seksmisja

Już od dwóch lat wspólnie chodzimy do kina na polskie filmy. Na kręglach wpadliśmy na pomysł stworzenia dyskusyjnego klubu filmowego, w którym dorośli i młodzież będą mogli pogłębić znajomość polskiej kinematografii. Cieszymy się, że pomysł staje się rzeczywistością i zapraszamy na pilotażowe spotkanie, podczas którego obejrzymy kultową polską komedię – Seksmisję (w polskiej wersji językowej z niemieckimi napisami). Chcemy zaznaczyć, że tym wydarzeniem wspieramy legalną kulturę, gdyż MOWA zakupiła licencję od WFDiF.

Czas i miejsce: sobota, 18.10.2025 18:00-21:00 w pomieszczeniach Stowarzyszenia Pitanga (Fischerhäuslweg 2, 6020 Innsbruck).

Grupa docelowa: Polsko- i niemieckojęzyczni dorośli oraz młodzież. Film przeznaczony jest dla widzów od 16-go roku życia. Decyzja, czy treść będzie odpowiednia dla młodszych odbiorców, należy do opiekunów. W celach organizacyjnych prosimy uczestników o dołączenie do grupy WhatsApp.

Koszt: 10€ od osoby na pokrycie kosztów organizacyjnych, głównie wynajmu sali. Zniżki: 50% – członkowie, 100% – organizatorzy i młodzież szkolna. Płatne na miejscu, prosimy o przyniesienie odliczonej kwoty.

Program spotkania

  • 🇵🇱 Krótkie wprowadzenie do filmu przez Marcina Tomaszewskiego.
  • 🇵🇱 🇦🇹 Wspólne oglądanie filmu „Seksmisja” na dużym ekranie telewizora w języku polskim z niemieckimi napisami.
  • 🇵🇱 Konkurs z nagrodami oraz krótka dyskusja na temat filmu i przyszłych spotkań klubu.
  • 🇵🇱 🇦🇹 Na zakończenie przewidziane są swobodne rozmowy i wymiana wrażeń przy przekąskach przyniesionych przez uczestników – na zasadzie dobrowolności.

Wprowadzenie do filmu

Opracowane przez Marcina Tomaszewskiego.

Legalna Kultura

Praca przymusowa w Tyrolu w latach 1939-1945

Informujemy o prezentacji książki dr Sabine Pitscheider „Praca w Rzeszy. Praca przymusowa w Tyrolu w latach 1939-1945“ / „Arbeitseinsatz im Reich. Zwangsarbeit in Tirol 1939–1945“. Sabinę miałyśmy okazję poznać na spotkaniu na zakończenie projektu o Leokadii Justmann. Jest ona uznaną historyczką specjalizującą się w badaniach czasów nazistowski. Pomimo pracy nad tak przygnębiającym tematem, jest ona serdeczną i otwartą osobę. Szczególną intencją Sabine jest, aby informacje dotyczące zarówno samego wykładu, jak i wyników jej badań naukowych dotarły do środowiska Polaków i Ukraińców, ponieważ były to dwie najliczniej reprezentowane grupy narodowe wśród pracowników przymusowych w całym Tyrolu. Dlatego serdecznie zapraszamy wszystkich zainteresowanych tym tematem do udziału w tym wydarzeniu.

Czas i miejsce: poniedziałek, 13.10.2025, 18:00 – 20:00, Tiroler Landesarchiv, Michael-Gaismair-Straße 1, 6020 Innsbruck, Austria. Rejestracja u organizatorów pod numerem telefon telefonu 0512 508 3502 lub e-mailem landesarchiv@tirol.gv.at. Osoby zainteresowane wspólnym udziałem w wykładzie, zapraszamy do grupy WhatsApp.

Poniżej oryginalne zaproszenie i tłumaczenia maszynowe z niemieckojęzycznego ogłoszenia przy użyciu z DeepL.com (wersja darmowa).

O książce

Od wiosny 1939 r. Rzesza Niemiecka i Tyrol były uzależnione od zagranicznej siły roboczej, która pracowała przy dużych projektach budowlanych i w przemyśle zbrojeniowym. Od września 1939 r. do Tyrolu przybywali jeńcy wojenni z Polski, Francji, Belgii, Serbii i Związku Radzieckiego, rekrutowani ochotnicy z państw sojuszniczych lub okupowanych oraz przymusowo rekrutowani mieszkańcy terenów wschodnich i zachodnich. Ich warunki życia – traktowanie, wynagrodzenie, zakwaterowanie, wyżywienie, prawdopodobieństwo przeżycia – zależały od pochodzenia i statusu w nazistowskiej „hierarchii rasowej”. Oprócz dużych obozów przy budowie dróg i elektrowni oraz niektórych zakładach zbrojeniowych, w całym Tyrolu rozrzucone były małe i najmniejsze obozy, pojedyncze baraki, przebudowane stajnie, gospody, chaty lub namioty. Z pracy przymusowej korzystały władze publiczne, budownictwo drogowe i osadnicze, a zwłaszcza budowa elektrowni, rolnictwo, ale także kolej Rzeszy, poczta Rzeszy i administracja wojskowa. We wszystkich dziedzinach przemysłu i handlu przedsiębiorstwa korzystały z taniej siły roboczej jeńców wojennych i wysiedleńców. Szczególnie rolnictwo, przemysł tekstylny i turystyka wykorzystywały siłę roboczą kobiet z Polski i Ukrainy. Reżim nazistowski surowo karał naruszenia dyscypliny, a od 1941/42 r. pracownicy krajowi i zagraniczni odpokutowywali za odstępstwa od norm w obozie pracy wychowawczej Reichenau gestapo lub w obozie koncentracyjnym. Dzięki bogatej w źródła pracy badawczej autorka wypełnia lukę badawczą i przedstawia szeroko zakrojone badania na poziomie lokalnym.

O autorce

Mag. dr Sabine Pitscheider, ur. w 1963 r., w latach 2000–2012 zajmowała różne stanowiska w Instytucie Historii i Instytucie Historii Współczesnej Uniwersytetu w Innsbrucku, od 2014 r. realizuje projekty badawcze w ramach Biura Naukowego w Innsbrucku. Jej badania koncentrują się na nazizmie, jego przedhistorii i historii późniejszej na poziomie regionalnym i lokalnym, postępowaniu z dewiacjami społecznymi i dyscyplinowaniem oraz przełomach politycznych.

Mam czas na bycie sobą

Warsztaty rozwojowe dla kobiet:
„Odwaga bycia sobą. Oddaj sobie sprawczość.”

Podczas spotkania przyjrzysz się swoim naturalnym mocnym stronom, wartościom i zasobom.

Zidentyfikujesz, co naprawdę Cię wspiera, co Cię ogranicza i czego potrzebujesz, by podejmować odważniejsze decyzje – w pracy, w relacjach, w codziennym życiu. Zidentyfikujesz swoje mocne strony, talenty i zasoby, które być może zbyt długo były pomijane lub niedoceniane. Zobaczysz, jak możesz wykorzystywać je w codziennym działaniu – w pracy, w relacjach i w podejmowaniu decyzji.

Prowadząca: Sylwia Bodnar z wykształcenia jest psycholożką, zawodowo zajmuje się budowaniem strategii komunikacji marek osobistych, jest mentorką kobiet rozwijających swoje małe biznesy. Na co dzień pomaga im budować pewność siebie i autentyczną markę, aby miały moc do wyjścia ze swoją ofertą do świata 💪🏼

Efektem tego procesu jest odzyskanie sprawczości. Poczucie wpływu i gotowość do działania – nie z impulsu, ale z wewnętrznego przekonania. Odkryjesz swoje potencjały i nauczysz się, jak z odwagą robić swoje – jasno, pewnie, na własnych zasadach. Zrozumiesz, co masz już dziś w sobie – i jak to świadomie wykorzystać, by iść dalej z większą lekkością i mocą.

To warsztat dla kobiet, które są gotowe wrócić do siebie. I działać – z odwagą, intencją i uważnością.

Czas i miejsce: sobota, 11.10.2025 od 12:15 do 15:15 w pomieszczeniach Stowarzyszenia Pitanga (Fischerhäuslweg 2, 6020 Innsbruck).

Grupa docelowa: Polskojęzyczne kobiety – liczba miejsc ograniczona i wszystkie miejsca zajęte, ale można się zapisać na listę oczekujących. Prosimy o zapisy przez grupę WhatsApp lub bezpośredni kontakt.

Koszt: 10€ od osoby na pokrycie kosztów organizacyjnych, głównie wynajmu sali. Zniżki: 50% – członkowie, 100% – organizatorzy i młodzież szkolna.

Koronacja

Jubileusz koronacji Bolesława Chrobrego z 1025 r.

W związku z rokiem jubileuszowym postanowiliśmy uczcić 1000-rocznicę koronacji Bolesława Chrobrego na pierwszego króla Polski poprzez zorganizowanie krótkiego przedstawienia inscenizującego zjazd gnieźnieński i koronację, w wykonaniu młodzieży i dorosłych z naszej społeczności. Pomysłodawczynią i koordynatorką jubileuszu oraz twórczynią przedstawienia jest Agnieszka Wolf.

Obsada:

  • Agnieszka W. – narratorka
  • Mirek O. – Bolesław Chrobry
  • Arek K. – Otton III
  • Dorota G.-A. – Arcybiskup Radzim-Gaudenty
  • Bartek Cz. – Arcybiskup Hipolit
  • Kuba Cz. – Rycerz
  • Ela Cz. – Kronikarz
  • Michał, Zosia i Lucyna K. – Służba
  • Jan K. – śpiew / Bogurodzica

Za kulisami:

  • Wioletta J., Joanna i Ewa T. – scenografia
  • Agnieszka W., Lena T. – podkład muzyczny
  • Marcin T. – koordynacja i wsparcie techniczne
  • Ela Cz. – grafika reklamowa
  • Klaudia K. – obsługa techniczna wprowadzenia

Po przedstawieniu planujemy wspólne spotkanie towarzyskie z wykonawcami. Na spotkanie prosimy o przyniesienie przekąsek i napojów, to zrobimy sobie podwieczorek. Mile widziane są słodkie i słone przekąski domowego wyrobu typu finger food (na raz).

Zapraszamy wszystkich chętnych do wspólnego obejrzenia przedstawienia oraz świętowania!

Rekwizyt: korona Bolesława Chrobrego.

Czas i miejsce: sobota 27.09.2025, godz. 15:00 w pomieszczeniach Stowarzyszenia Pitanga (Fischerhäuslweg 2, 6020 Innsbruck).

W celach organizacyjnych prosimy o zgłoszenia udziału do piątku, 26.09.2025: przez dołączenie do grupy WhatsApp albo przez formularz kontaktowy, wybierając koronację w polu dotyczy oraz podając liczbę uczestników dorosłych oraz dzieci.

Koszt: wstęp wolny (koszty organizacyjne prób i spotkana pokrywa MOWA). Poczęstunek we własnym zakresie.

Głosy z Reichenau

Polowe studio nagrań w ramach projektu https://www.gedenkort-reichenau.at/

W piątek, 19 i w sobotę, 20 września odbędą się nagrania upamiętniające ofiary obozu pracy w Reichenau. Jako, że imiona powinny w miarę możliwości, oddawać melodie krajów pochodzenia ofiar, do współpracy zaproszono osoby z Włoch, Polski, Rosji, Ukrainy, Austrii, Bułgarii, Niemiec, Chorwacji, Słowenii, Belgii, Francji, Wielkiej Brytanii, Chin, Holandii, Czech i Serbii.

Z Polski pochodziły 23 z 114 ofiar, osoby w sile wieku (20-55 lat), głównie mężczyźni. Z naszej społeczności zgłosiły się 23 osoby, by udzielić głosów zmarłym dodając nagraniom autentyczności i różnorodności.

Pierwsza ekipa z organizatorami.
Druga ekipa z organizatorami.

Nauka języka polskiego w Tyrolu w 2025/2026

Niezmiernie się cieszymy, ponieważ oficjalne lekcje języka polskiego będą kontynuowane w Innsbrucku (20), Jenbach (12) i Kufstein (10). Również w tym roku, zajęcia są prowadzone są przez Annę Bosnjak.

2025/2026 Uczniowie w Innsbrucku
2025/2026 Uczniowie w Kufstein
  • Termin: czwartki, 17:00 – 18:40
  • Szkoła: Volksschule Jenbach, Südtiroler Platz 1, 6200 Jenbach
2025/2026 Uczniowie w Jenbach

Wystawa Malgorzaty Chomicz

Od 9.09.2025 do 4.10.2025 w Galerii Nothburga (Innrain 41, 6020 Innsbruck) jest wystawa z grafikami polskiej graficzki Małgorzaty CHOMICZ z Olsztyna oraz tyrolskiego artysty Manfreda EGGERA.

Otwarcie wystawy

We wtorek, 9 września o godz. 19:00, odbył się wernisaż, na którym Manfred Egger zdradził kilka sekretów warsztatu graficznego oraz przybliżył sylwetkę Małgorzaty Chomicz, która niestety z przyczyn losowych nie dotarła. Dodatkową atrakcją był akompaniament tercetu smyczkowego.

Informacje o wystawie