Artykuły

Ciekawa pozycja adresująca nie tylko samą technologię, ale także kondycję i przyszłość społeczeństwa. Moim zdaniem, recenzja M. Gruchały zamieszczona na końcu książki, doskonale oddaje jej charakter. Celem zrealizowanym przez Autorów – chociaż nie zapisanym wprost – jest namysł, pozwalający sztuczną inteligencję oswoić i świadomie wykorzystywać w sferze edukacji i socjalizacji, minimalizując, w zakresie, w jakim to jest możliwe, ryzyka jej zastosowania. Kompozycja książki podporządkowana jest temu celowi. Kanwą kolejnych tekstów, często mających formę eseju, są szeroko rozumiane edukacyjne aspekty sztucznej inteligencji. Każdy z tych tekstów może być czytany jako odrębna całość pokazująca różne perspektywy funkcjonowania i postrzegania AI.

Zawodowo (jako nauczycielkę akademicką) i prywatnie (jako rodzica) interesowały mnie tematyka związana z wykorzystaniem sztucznej inteligencji w edukacji szkolnej oraz dyskusje nad kompetencjami przyszłości. Wejrzenie w polskie realia akademickie też było dla mnie ciekawe, choć nieco wstrząsające: coraz gorsze opanowanie języka ojczystego: problemem są nie tylko infekcje angielszczyzną, lecz także brak podstawowych umiejętności budowania poprawnych zdań czy odmiany rzeczowników przez przypadki oraz używanie koszmarnych klisz, wytartych do utraty znaczenia zwrotów czerpanych głównie z dyskursu publicznego. Z perspektywy rozszerzenia mojej wiedzy, najbardziej wartościowy był dla mnie ostatni rozdział traktujący o transhumanizmie.

Myślę, że każdy (rodzic) może znaleźć coś ciekawego w tej pozycji. Polecam przeczytanie wybranych artykułów. Dla ułatwienie zmieszczam poniżej spis treści wzbogacony krótkimi opisami stworzonymi z użyciem sztucznej inteligencji. 🤓

Rozszerzony spis treści

1. Marta Kostecka – Generatywna Sztuczna Inteligencja – co to jest i co potrafi?
   Wyjaśnia podstawowe koncepcje sztucznej inteligencji w sposób przystępny dla osób bez wykształcenia technicznego.
   Dla rodziców: Demistyfikuje sztuczną inteligencję, pomagając rodzicom zrozumieć podstawową technologię, która w coraz większym stopniu kształtuje życie ich dzieci.
2. Magdalena Maziarz – Edukacja medialna X.0 – kształtowanie myślącego człowieka
   Omawia znaczenie umiejętności korzystania z mediów w kontekście sztucznej inteligencji, koncentrując się na krytycznym myśleniu, weryfikacji informacji i rozpoznawaniu różnych perspektyw.
   Dla rodziców: Podkreśla kluczową rolę umiejętności korzystania z mediów w przygotowaniu dzieci do bezpiecznego i odpowiedzialnego poruszania się po cyfrowym świecie, zwłaszcza w obliczu pojawienia się treści generowanych przez sztuczną inteligencję.
3. Jacek Pyżalski – Co generatywna sztuczna inteligencja może zrobić z edukacją i od czego to zależy?
   Analizuje różne sposoby wykorzystania generatywnej sztucznej inteligencji w edukacji, biorąc pod uwagę zarówno jej potencjalne korzyści, jak i wady.
   Dla rodziców: Oferuje zrównoważone spojrzenie na możliwości i ograniczenia sztucznej inteligencji w edukacji, zachęcając do przemyślenia jej wpływu na naukę dzieci.
4. Piotr Plichta – AI, edukacja specjalna i nierówności (nie tylko cyfrowe)
   Koncentruje się na potencjale sztucznej inteligencji do pogłębiania istniejących nierówności cyfrowych, szczególnie w przypadku grup szczególnie wrażliwych, takich jak osoby niepełnosprawne.
   Dla rodziców: Podnosi świadomość na temat nierówności cyfrowych i tego, w jaki sposób sztuczna inteligencja może wpływać na dostęp do możliwości edukacyjnych, zachęcając do rzecznictwa i wspierania rozwoju sztucznej inteligencji sprzyjającej włączeniu społecznemu.
5. Grzegorz Stunża – Adaptacyjne uczenie wspomagane sztuczną inteligencją dla emancypacji i refleksji
   Analizuje teoretyczne ramy integracji sztucznej inteligencji z edukacją, proponując jej wykorzystanie do personalizacji doświadczeń edukacyjnych oraz zachęcania do krytycznego myślenia i świadomości społecznej.
   Dla rodziców: Zapewnia wgląd w potencjalne korzyści i kwestie etyczne związane ze sztuczną inteligencją w edukacji. Zachęca do refleksji nad tym, w jaki sposób sztuczna inteligencja może być odpowiedzialnie wykorzystywana do poprawy uczenia się dzieci bez zastępowania znaczenia interakcji międzyludzkich.
6. Piotr Kowzan – Sztuczna inteligencja w badaniach edukacyjnych
   Analizuje transformacyjny wpływ narzędzi sztucznej inteligencji na praktyki badań edukacyjnych. Analizuje, w jaki sposób różne typy badaczy wykorzystują sztuczną inteligencję, jednocześnie uznając zarówno związane z tym możliwości, jak i wyzwania etyczne.
   Dla rodziców: Oferuje wgląd w to, jak sztuczna inteligencja zmienia krajobraz badań akademickich i produkcji wiedzy. Podnosi ważne pytania dotyczące potencjalnych uprzedzeń w sztucznej inteligencji i implikacji dla prywatności danych, skłaniając rodziców do rozważenia, w jaki sposób te kwestie mogą wpłynąć na interakcje ich dzieci ze sztuczną inteligencją w środowiskach edukacyjnych.
7. Mariusz Piotrowski – Metafory AI w dyskusjach o edukacji w sieciach społecznościowych
   Analizuje język używany do omawiania sztucznej inteligencji w edukacji, koncentrując się w szczególności na metaforach pojawiających się w dyskusjach online. Podkreśla, w jaki sposób metafory te mogą kształtować publiczne zrozumienie sztucznej inteligencji i jej potencjalnej roli w edukacji.
   Dla rodziców: Rozumiejąc metaforyczny język otaczający sztuczną inteligencję, rodzice mogą uzyskać wgląd w nadzieje, obawy i różne perspektywy związane z integracją sztucznej inteligencji z edukacją.
8. Barbara Fatyga – Przepełniony dysk: kompetencje poznawcze i cyfrowe współczesnej młodzieży. Parę krytycznych uwag.
   Krytykuje kompetencje cyfrowe współczesnej młodzieży, argumentując, że nadmierne poleganie na narzędziach cyfrowych może utrudniać rozwój podstawowych umiejętności poznawczych, takich jak krytyczne myślenie i łączenie abstrakcyjnych pomysłów z praktycznym zastosowaniem.
   Dla rodziców: Analiza współbrzmi z powszechnymi obawami rodziców dotyczącymi potencjalnego negatywnego wpływu nadmiernego czasu spędzanego przed ekranem i uzależnienia od technologii cyfrowych. Rozdział zachęca rodziców do aktywnego wspierania rozwoju poznawczego swoich dzieci poprzez promowanie umiejętności korzystania z mediów i wspieranie równowagi między zaangażowaniem cyfrowym a innymi doświadczeniami edukacyjnymi.
9. Ada Florentyna Pawlak – Świat (nie)odległy. Nowe zjawiska związane z AI.
   Analizuje szersze społeczne implikacje sztucznej inteligencji, badając pojawiające się trendy, takie jak transhumanizm i potencjał sztucznej inteligencji do przedefiniowania naszego rozumienia ludzkich możliwości.
   Dla rodziców: Rozdział ten daje wgląd w przyszłość kształtowaną przez sztuczną inteligencję, skłaniając rodziców do rozważenia długoterminowego wpływu na ich dzieci i przyszłe pokolenia.

Dla zainteresowanych szczegółami technicznymi tworzenia powyższego tekstu: Do generowanie użyłam NotebookLM. Narzędzie to potrafi przetworzyć materiał w języku polskim, jednak odpowiada po angielsku. W związku z tym konieczne było przetłumaczenie odpowiedzi w DeepL. Do odnalezienia cytatu o kondycji lingwistycznej studentów i do stworzenia opisu rozdziałów potrzebowałam 6 zapytań koniecznych do pozbycia się nieistniejących rozdziałów i utrzymania w miarę spójnego formatu opisów.