Artykuły

Nauka liter alfabetu

Tablica z alfabetem

Tablica może być wykorzystana jako pomoc przy wprowadzaniu liter oraz przypomnienie („ściąga”) dla dzieci, które już znają litery.

Tablica obejmuje 40 pól w układzie 10×4 i zawiera wszystkie litery, dwuznaki i trójznak.

W każdym polu zawarte są: wielkie i małe litery pisanką i drukiem (w przypadku wieloznaków tylko pierwsza litera jest wielka), ilustracja przykładowego obiektu z daną głoską – wykonana przez Wiolettę,  nazwa obiektu pisanką i drukiem.  Dodatkowo poprzez rodzaj obramowania pola oznaczone zostało  czy dana głoska występuje na początku jakiegokolwiek wyrazu w języku polskim czy nie oraz kolorem oznaczone zostało czy jest ona samogłoską czy spółgłoską.

Tablica do druku:

Układanka z alfabetem

Dodatkowo z tego samego zestawu głosek, ilustracji i nazw zrobiona została układanka, którą można wykorzystać do pracy indywidualnej z dzieckiem lub zaadoptować jako grę w grupie dzieci.

Materiały zawierają 7 arkuszy: głoski  drukiem i pisanką, ilustracje do pokolorowania i pokolorowane, nazwy blokiem, drukiem i pisanką.

Wybrane arkusze można wydrukować (na trochę grubszym papierze), a następnie wyciąć pojedyncze elementy. Korzystając z elementów układanki lub ich podzbioru (na początku nauki) można przeprowadzić różne typy zabaw:

    • wyszukiwanie uzupełniających elementów do danej głoski, nazwy lub ilustracji,
    • układanie ciągów par (głoska – nazwa, nazwa – ilustracja, głoska – ilustracja) lub trójek (głoska – nazwa – ilustracja),
    • nauka kolejności głosek w alfabecie lub układanie elementów wg danego wzorca np. jak na klawiaturze komputerowej.

Można oczywiście wymyślać własne wersje zabaw lub inspirować się  istniejącymi zabawami i grami, jak np. gra memory.

Układanka do druku

Zabawy wielojęzyczne

Poniżej znajdują się propozycje dwóch zabaw, które użyłam przy okazji zajęć  zerówki w terminie europejskiego dnia języków. Zabawy te mogą też być wykorzystane przy innych okazjach związanych z wielojęzycznością.

Imię w różnych alfabetach

Cel: uświadomienie istnienia różnych alfabetów

Dla każdego dziecka robimy wydruk jego imienia w różnych alfabetach (cyrylica, hieroglify, arabski i inne) do przerysowania lub kolorowania.

Panie Janie w różnych językach

Cel: rozpoznawanie brzmienia różnych języków

  • Dzieci słuchają różnych wersji językowych Panie Janie (najlepiej języki z którymi któreś z dzieci ma styczność, u nas były to: polski, niemiecki, angielski, francuski, hiszpański, i arabski).
  • Rysujemy tyle okręgów ile wersji językowych. W każdym okręgu symbol kojarzący się z tym językiem (np. flaga, zabytek, postać) oraz nazwę bohatera (najlepiej jak dzieci samodzielnie przepisują nazwy z kartek).
  • Jedno dziecko dostaje głośniczek, z którego puszczamy różne wersje językowe w losowej kolejności, a dzieci odgadują język i wchodzą do właściwego okręgu.
  • Głośniczek jest przekazany dziecku, które jako pierwsze wejdzie do odpowiedniego okręgu. Jeśli nikt nie odgadnie prawidłowo, prowadzący przejmuje głośniczek.
  • Ostatnie dwa kroki powtarzamy do znudzenia lub wyczerpania czasu. 😉 U nas trochę to trwało i było śmiesznie.

Zabawy samogłoskowe

Na zajęciach zerówki w pierwszej kolejności były wprowadzone samogłoski niebędące znakami diakrytycznymi, czyli A, E, I, O, U, Y. Poniżej zawarty jest opis zabaw do nauki i utrwalania tych samogłosek. Zabawy te były wykorzystane podczas kolejnych spotkań grupy. Dla starszych dzieci okazało się, że zabawa w pociąg też jest atrakcyjna.

Koło samogłoskowe

Materiały: kreda, podwórko, kostka samogłoskowa (zamiast oczek ma litery: A, E, I, O, U, Y)

  • przygotowanie: rysujemy duże koło kredą na asfalcie, podzielone na 6 pól, w które dzieci wpisują samogłoski
  • nauka: każde dziecko obchodzi koło w dowolnym kierunku i wymawia samogłoski, jeśli dzieci znają już samogłoski, można pominąć ten krok
  • powtórka w formie zabawy:
    • dzieci ustawiają się na dowolnych polach
    • kolejno rzucają kostką samogłoskową, wymawiają samogłoskę i przechodzą na odpowiednie pole
    • jeśli wypadnie litera z pola na którym dziecko stoi, to może ono rzucić ponownie kostką
  • wariantami w kolejnych rundach powtórki mogą być: skakanie na odpowiednie pola oraz wymawianie wyrazów zaczynających się lub zawierających daną samogłoskę

Pociąg samogłoskowy

Materiały: papier / karton, kredki, szarfy, dziurkacz, nitki

  • przygotowanie:
    • dzieci robią pary biletów i oznaczeń miejsc w pociągu: A, E, I, O, U, Y
    • przymocowujemy do szarf oznaczenia miejsc, związujemy je i układamy na podłodze tak by utworzyły pociąg
  • zabawa:
    • kasa: dzieci kują bilety u jednego z dzieci, to jest mówią literę oznaczającą miejsce, które chcą kupić, a kaiser wydaje bilet, dla starszych dzieci: kasjer wypisuje bilet i pobiera opłatę za niego
    • pociąg: dzieci wsiadają na odpowiednie miejsce w pociągu, to znaczy wchodzą do szarfy oznaczonej daną literą lub siadają obok i chwytają szarfę w rękę
    • konduktor: kontrola biletów-miejscówek przez dziecko lub dorosłego
    • jazda: dzieci związane szarfami biegną do innego pomieszczenia przy piosence „jedzie pociąg z daleka…„
    • po powrocie następuje zamiana ról, tak by każde dziecko sprzedawało bilety (u nas było to konieczne, bo wszyscy chcieli sprzedawać bilety ;-))

Dotykowa gra samogłoskowa

Materiały: papier, kredki, drewniane samogłoski, worek, kostka samogłoskowa (zamiast oczek ma litery: A, E, I, O, U, Y)

  • każde dziecko dostaje tabelkę z samogłoskami: A, E, I, O, U, Y
  • runda:
    • dziecko rzuca kostką samogłoskową, ewentualnie jeśli wypadnie już zdobyta literka może rzucić ponownie kostką
    • szuka w worku (bez patrzenia) drewnianej literki z taką samogłoską jaka wypadła na kostce
    • jeśli literka zgadza się, to mówi / pisze wyraz zaczynający się na tą literkę lub ją zawierający i zaznacza w tabelce, że tą literkę zdobyło
    • jeśli literka się nie zgadza, traci tą kolejkę
    • drewniana literka wraca do worka
  • wygrywa to dziecko, które pierwsze zdobędzie wszystkie literki